गर्भावस्थामा ब्लड प्रेसर र चिनी बढ्यो भने ज्यानै जोखिममा पर्न सक्छ : यस्ता छन् लक्षण र बच्ने उपायहरू

गर्भावस्था महिला जीवनको सबैभन्दा सुन्दर तर संवेदनशील चरण हो। यस्तो बेला सानो असावधानीले आमा र गर्भमा हुर्किरहेको शिशु दुवैको ज्यान जोखिममा पार्न सक्छ। विशेषगरी, यो अवधिमा उच्च रक्तचाप (ब्लड प्रेसर) वा चिनी (ब्लड सुगर) सामान्यभन्दा बढी भयो भने गम्भीर जटिलता निम्तिन सक्छ।

स्वास्थ्य विशेषज्ञहरू भन्छन् — “गर्भवती महिलाले आफ्ना हरेक शारीरिक परिवर्तनलाई गम्भीर रूपमा लिनु जरुरी छ, विशेष गरी रक्तचाप र चिनी सम्बन्धी समस्या बढ्न थालेमा तुरुन्तै उपचार आवश्यक हुन्छ।”

प्री-एक्लेम्प्सिया: मौन तर घातक खतरा

गर्भावस्थाको २० हप्तापछि देखिने प्री-एक्लेम्प्सिया यस्तो अवस्था हो, जसमा रक्तचाप अत्यधिक बढ्छ ।

लक्षणहरूमा:

टाउको दुख्ने

आँखामा धमिलो देखिने

पिसाबमा प्रोटिन देखिनु

शरीर सुन्निनु

वाकवाकी लाग्ने जस्ता संकेतहरू देखिन्छन् ।

यदि समयमै उपचार नभए, यो अवस्था एक्लेम्प्सिया मा परिणत भई दौरा आउन सक्छ र ज्यान नै जान सक्ने खतरा हुन्छ। यो गर्भवती महिलाको मृत्युको दोस्रो प्रमुख कारण मानिन्छ।

गर्भकालीन मधुमेह: शिशुको लागि जन्मजात समस्या

WHO का अनुसार, आजको समयमा लगभग २५ प्रतिशत गर्भवती महिलामा गर्भकालीन डायबिटीज देखिन्छ। यदि ब्लड सुगर नियन्त्रणमा नराखे:

शिशु असामान्य तौलको हुन सक्छ

समयभन्दा पहिलै जन्मिन सक्छ

जन्मको समयमा ज्यान जोखिममा पर्न सक्छ

जन्मजात विकृति आउन सक्छ

मेयो क्लिनिक भन्छ — “गर्भकालीन डायबिटीजले प्रसवका बेला पनि अनेकौं जटिलता निम्त्याउन सक्छ।”

भविष्यमा पनि असर: हृदय रोगको खतरा

ब्रिटिश मेडिकल जर्नल का अनुसार, जस महिलालाई गर्भावस्थामा उच्च ब्लड प्रेसर वा सुगरको समस्या थियो, तिनीहरूमा भविष्यमा हृदयघात वा अन्य मुटु रोगको खतरा २–४ गुणा बढी हुन्छ।

डा. मीरा पाठकको सुझाव: सचेत रहनु नै सुरक्षित रहनु हो

“३० वर्षपछिको गर्भधारण, मोटोपन, अनि अस्वस्थ जीवनशैलीले यी समस्या थप जटिल बनाउँछन्,” डा. पाठक भन्छिन् ।

“प्री-एक्लेम्प्सिया र डायबिटीजको लक्षण देखिएपछि चिकित्सकको सल्लाह बिना कुर्नु हुँदैन।”

गर्भवती महिलाहरूले ध्यान दिनुपर्ने मुख्य कुरा:

🔹 नियमित ब्लड प्रेसर र सुगर जाँच गराउने
🔹 सन्तुलित आहार र हल्का व्यायाम गर्ने
🔹 पर्याप्त आराम गर्ने, तनावबाट टाढा रहने
🔹 नियमित चिकित्सकको निगरानीमा स्वास्थ्य जाँच गराउने