काठमाडाैं । हाम्रो जीवन व्यस्तताले भरिएको छ । घरको कामदेखि अफिसमा आठ–नौ घण्टा बिताउँदा दिन बितेको पत्तै हुँदैन । हामी घरमा परिवारसँग, कार्यालयमा कर्मचारीहरूसँग र बाहिर साथीहरूसँग समय बिताउँछौं। तर के तपाईंले कहिल्यै सम्झनु भएको छ दिनभर प्रकृतिसँग कति समय बताए भनेर ? सायदै थोरैले !
एकचोटि सोच्नुहोस्, सायद १० मिनेट पनि नहोला ! किनभने धेरैले यसलाई आवश्यक ठान्दैनन्, तर जसलाई यसको महत्त्व थाहा छ उनीहरूले यस्तो सुनौलो अवसर कहिल्यै गुमाउँदैनन्।
प्रकृतिसँग समय बिताउनु भनेको वातावरणसँग नजिक रहनु हो। यो तपाईको जीवनबाट केहि समय चोर्नु जस्तै हो। प्रकृति प्रेमीहरूलाई यो राम्रोसँग थाहा छ।
मानिस र प्रकृतिको सम्बन्धमा धेरै अध्ययनहरू भएका छन्। प्रकृतिसँग समय बिताउँदा मानिसलाई शारीरिक वा मानसिक स्वास्थ्यमा मात्र नभई सामाजिक स्वास्थ्यमा पनि फाइदा पुग्ने गरेको पाइएको छ । युनिभर्सिटी अफ टोकियोले गरेको एक अनुसन्धानले प्रकृतिमा समय बिताउँदा स्वास्थ्यमा सुधार मात्र नभई मानसिक शान्ति पनि मिल्ने बताएको छ । हरेक वर्ष जुन ५ का दिन विश्वभर विश्व वातावरण दिवस मनाइन्छ ।त्यसैले आज हामी वातावरण र प्रकृतिसँग केही समय बिताउनुको फाइदाबारे चर्चा गर्नेछौं।
प्रकृतिले जीवन जिउने कला सिकाउँछ ।
हामीले जे सिकेका छौं त्यो प्रकृतिसँग सम्बन्धित छ। बिहान घाम लागेर उठ्ने, राती सुत्ने, सहि समयमा खाना खाने यी सबै प्रकृतिको नियमसँग सम्बन्धित छन् । तर आजको समयमा मानिससँग आफ्नो लागि समय छैन, त्यसैले प्रकृतिसँग बाँच्न गाह्रो हुन सक्छ। प्रकृतिले आत्म(आनन्द दिन्छ, तर मानिसको अनन्त इच्छाहरू पूरा गर्न सक्दैन। मानिस नचाहेर पनि यसबाट टाढा जान्छ।
प्रकृतिलाई आफ्नो साथी बनाउनुहोस् ।
यो डिजिटल संसारमा, हाम्रो धेरैजसो समय एसी, मोबाइल(ल्यापटपमा बन्द कोठामा बित्छ किनभने हामी यसलाई आराम र आनन्द मान्छौं। तर यो महत्त्वपूर्ण छ कि दिनको कम्तिमा एक पटक आफ्नो मोबाइलबाट आफैलाई अनप्लग गर्नुहोस् र बाहिर समय बिताउनुहोस्। आफ्ना प्रियजनहरू बाहेक, तपाईंले प्रकृतिसँग साथी बनाउनु पर्छ। यसो गर्दा तपाईंले पहिले कहिल्यै अनुभव नगरेको अनुभव महसुस गर्नुहुनेछ।कोही सूर्योदय अघि उठ्न मन पराउँछन् भने कोही बिहानको चिया झ्यालको छेउमा, बालकनीमा वा बगैँचामा बसेर सुन्दर दृश्य हेरेर पिउन रुचाउँछन्। तर, यस बाहेक यसका धेरै फाइदा पनि छन् ।
हरियाली रुखहरूको बीचमा प्रकृतिमा समय बिताउँदा राम्रो अक्सिजन उपलब्ध हुन्छ, जुन हामी एसी भएको बन्द कोठामा बसेर प्राप्त गर्न सक्दैनौं।
प्रकृतिमा समय बिताउँदा हाम्रो फोक्सो को लागी धेरै लाभदायक छ ।
यदि तपाईं साँझ वा बेलुकाको खाना पछि केहि समय बाहिर वा टेरेसमा हिंड्नु भयो भने, तपाईंलाई राम्रोसँग सुत्नुहुनेछ ।
प्रकृतिमा समय बिताउँदा तनाव कम गर्न चमत्कारको रूपमा काम गर्न सक्छ किनभने प्रकृतिमा समय बिताउँदा हाम्रो चंचल दिमागलाई शान्ति मिल्छ।
युनिभर्सिटी अफ मिशिगनले गरेको एक अध्ययनले प्रकृतिमा समय बिताउँदा मानिसको छोटो अवधिको स्मरणशक्तिमा सुधार ल्याएको देखाएको छ ।
प्रकृतिसँग बाहिर समय बिताउने तरिकाहरू
प्राकृतिक वातावरणमा समय बिताउने धेरै तरिकाहरू छन्। प्रकृतिसँग जोडिनका लागि घण्टा बाहिर बिताउनु आवश्यक छैन। यदि तपाईं बिहान वा बेलुका १५ मिनेट बाहिर हिँड्नुभयो वा पार्कमा बस्नुभयो भने पनि यसले तपाईंलाई प्रकृतिको नजिक लैजान्छ।
वातावरणमा हाम्रो योगदानले ल्याउछ सकारात्मक परिवर्तन
हाम्रो लागि, प्रकृति एक यस्तो उपहार हो, जसले हामीलाई धेरै फाइदाहरू दिन्छ। प्रकृतिले सधैं मानिसलाई दिएको छ। प्रकृतिले हाम्रो जीवनलाई पानी, हावा, माटो, रूख(बिरुवा, पशु(पक्षी, पोखरी(नदी, झरना, समुद्र, वन, हिमाल, खनिज र विभिन्न प्रकारका प्राकृतिक स्रोतहरूले समृद्ध बनाएको छ। हामीले सास फेर्न शुद्ध हावा, पिउनको लागि पानी, फलफूल र खानेकुरा सबै प्रकृतिबाट पाएका छौं। प्रकृतिले हामीलाई यी सबै दिएको छ, त्यसैले प्रकृतिलाई केही दिनु हाम्रो दायित्व हो।
प्रकृतिलाई कसरी सुरक्षित गर्ने ?
प्लाष्टिकको प्रयोग घटाउनुपर्छ । प्लास्टिक वातावरणको लागि हानिकारक छ र पुनस् प्रयोग गर्न सकिँदैन।
रिसाइकल र पुनस् प्रयोग गर्न सकिने चीजहरू किनौं ।
फोहोर बाहिर सडक, नाला वा खोलामा नफालौ ।
प्रदुषण कम गर्न सहयोग गरौ । सकेसम्म कम सवारी साधन प्रयोग नगरौ सकेसम्म हिँडौ।
चराहरूको लागि आफ्नो घरको बालकनीमा खाना र पानी राखौं ।
प्रकृतिको महत्त्व थाहा पाएपछि, तपाईंले आफ्नो दिनको केही समय प्रकृतिमा बिताउनै पर्छ। आफ्नो साथसाथै वातावरणको पनि विशेष ख्याल राख्नुपर्छ । प्रत्येक वर्ष एक रुख रोप्ने वाचा गरौ ।
यो लेख दैनिक भास्करबाट साभार गरिएको हो ।
प्रतिक्रिया